7. ปฐมสมณพฺราหฺมณสุตฺตํ

[275] ‘‘ติสฺโส อิมา, ภิกฺขเว, เวทนาฯ กตมา ติสฺโส? สุขา เวทนา, ทุกฺขา เวทนา, อทุกฺขมสุขา เวทนาฯ เย หิ เกจิ, ภิกฺขเว, สมณา วา พฺราหฺมณา วา อิมาสํ ติสฺสนฺนํ เวทนานํ สมุทยญฺจ อตฺถงฺคมญฺจ อสฺสาทญฺจ อาทีนวญฺจ นิสฺสรณญฺจ ยถาภูตํ นปฺปชานนฺติฯ น เม เต, ภิกฺขเว, สมณา วา พฺราหฺมณา วา สมเณสุ วา สมณสมฺมตา พฺราหฺมเณสุ วา พฺราหฺมณสมฺมตา, น จ ปน เต อายสฺมนฺโต สามญฺญตฺถํ วา พฺรหฺมญฺญตฺถํ วา ทิฏฺเฐว ธมฺเม สยํ อภิญฺญา สจฺฉิกตฺวา อุปสมฺปชฺช วิหรนฺติฯ เย จ โข เกจิ, ภิกฺขเว, สมณา วา พฺราหฺมณา วา อิมาสํ ติสฺสนฺนํ เวทนานํ สมุทยญฺจ อตฺถงฺคมญฺจ อสฺสาทญฺจ อาทีนวํ จ นิสฺสรณญฺจ ยถาภูตํ ปชานนฺติฯ เต โข เม, ภิกฺขเว, สมณา วา พฺราหฺมณา วา สมเณสุ เจว สมณสมฺมตา พฺราหฺมเณสุ จ พฺราหฺมณสมฺมตาฯ เต จ ปนายสฺมนฺโต สามญฺญตฺถญฺจ พฺรหฺมญฺญตฺถญฺจ, ทิฏฺเฐว ธมฺเม สยํ อภิญฺญา สจฺฉิกตฺวา อุปสมฺปชฺช วิหรนฺตี’’ติฯ สตฺตมํฯ

8. ทุติยสมณพฺราหฺมณสุตฺตํ

[276] ‘‘ติสฺโส อิมา, ภิกฺขเว, เวทนาฯ กตมา ติสฺโส? สุขา เวทนา, ทุกฺขา เวทนา, อทุกฺขมสุขา เวทนาฯ เย หิ เกจิ, ภิกฺขเว, สมณา วา พฺราหฺมณา วา อิมาสํ ติสฺสนฺนํ เวทนานํ สมุทยญฺจ อตฺถงฺคมญฺจ อสฺสาทญฺจ อาทีนวญฺจ นิสฺสรณญฺจ ยถาภูตํ นปฺปชานนฺติ…เป.… ปชานนฺติ…เป.… สยํ อภิญฺญา สจฺฉิกตฺวา อุปสมฺปชฺช วิหรนฺตี’’ติฯ อฏฺฐมํฯ

9. ตติยสมณพฺราหฺมณสุตฺตํ

[277] ‘‘เย หิ เกจิ, ภิกฺขเว, สมณา วา พฺราหฺมณา วา เวทนํ นปฺปชานนฺติ, เวทนาสมุทยํ นปฺปชานนฺติ, เวทนานิโรธํ นปฺปชานนฺติ, เวทนานิโรธคามินิํ ปฏิปทํ นปฺปชานนฺติ…เป.… ปชานนฺติ…เป.… สยํ อภิญฺญา สจฺฉิกตฺวา อุปสมฺปชฺช วิหรนฺตี’’ติฯ นวมํฯ

10. สุทฺธิกสุตฺตํ

[278] ‘‘ติสฺโส อิมา, ภิกฺขเว, เวทนาฯ กตมา ติสฺโส? สุขา เวทนา, ทุกฺขา เวทนา, อทุกฺขมสุขา เวทนา – อิมา โข, ภิกฺขเว, ติสฺโส เวทนา’’ติฯ ทสมํฯ

11. นิรามิสสุตฺตํ

[279] ‘‘อตฺถิ , ภิกฺขเว, สามิสา ปีติ, อตฺถิ นิรามิสา ปีติ, อตฺถิ นิรามิสา นิรามิสตรา ปีติ; อตฺถิ สามิสํ สุขํ, อตฺถิ นิรามิสํ สุขํ, อตฺถิ นิรามิสา นิรามิสตรํ สุขํ; อตฺถิ สามิสา อุเปกฺขา, อตฺถิ นิรามิสา อุเปกฺขา, อตฺถิ นิรามิสา นิรามิสตรา อุเปกฺขา; อตฺถิ สามิโส วิโมกฺโข, อตฺถิ นิรามิโส วิโมกฺโข, อตฺถิ นิรามิสา นิรามิสตโร วิโมกฺโขฯ กตมา จ, ภิกฺขเว, สามิสา ปีติ? ปญฺจิเม, ภิกฺขเว, กามคุณาฯ กตเม ปญฺจ? จกฺขุวิญฺเญยฺยา รูปา อิฏฺฐา กนฺตา มนาปา ปิยรูปา กามูปสํหิตา รชนียา…เป.… กายวิญฺเญยฺยา โผฏฺฐพฺพา อิฏฺฐา กนฺตา มนาปา ปิยรูปา กามูปสํหิตา รชนียาฯ อิเม โข, ภิกฺขเว, ปญฺจ กามคุณาฯ ยา โข, ภิกฺขเว, อิเม ปญฺจ กามคุเณ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ ปีติ, อยํ วุจฺจติ, ภิกฺขเว, สามิสา ปีติฯ

‘‘กตมา จ, ภิกฺขเว, นิรามิสา ปีติ? อิธ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ วิวิจฺเจว กาเมหิ วิวิจฺจ อกุสเลหิ ธมฺเมหิ สวิตกฺกํ สวิจารํ วิเวกชํ ปีติสุขํ ปฐมํ ฌานํ อุปสมฺปชฺช วิหรติฯ วิตกฺกวิจารานํ วูปสมา อชฺฌตฺตํ สมฺปสาทนํ เจตโส เอโกทิภาวํ อวิตกฺกํ อวิจารํ สมาธิชํ ปีติสุขํ ทุติยํ ฌานํ อุปสมฺปชฺช วิหรติฯ อยํ วุจฺจติ, ภิกฺขเว, นิรามิสา ปีติฯ

‘‘กตมา จ, ภิกฺขเว, นิรามิสา นิรามิสตรา ปีติ? ยา โข, ภิกฺขเว, ขีณาสวสฺส ภิกฺขุโน ราคา จิตฺตํ วิมุตฺตํ ปจฺจเวกฺขโต, โทสา จิตฺตํ วิมุตฺตํ ปจฺจเวกฺขโต, โมหา จิตฺตํ วิมุตฺตํ ปจฺจเวกฺขโต อุปฺปชฺชติ ปีติ, อยํ วุจฺจติ, ภิกฺขเว, นิรามิสา นิรามิสตรา ปีติฯ

‘‘กตมญฺจ , ภิกฺขเว, สามิสํ สุขํ? ปญฺจิเม, ภิกฺขเว, กามคุณาฯ กตเม ปญฺจ? จกฺขุวิญฺเญยฺยา รูปา อิฏฺฐา กนฺตา มนาปา ปิยรูปา กามูปสํหิตา รชนียา…เป.… กายวิญฺเญยฺยา โผฏฺฐพฺพา อิฏฺฐา กนฺตา มนาปา ปิยรูปา กามูปสํหิตา รชนียาฯ อิเม โข, ภิกฺขเว, ปญฺจ กามคุณาฯ ยํ โข, ภิกฺขเว, อิเม ปญฺจ กามคุเณ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ สุขํ โสมนสฺสํ, อิทํ วุจฺจติ, ภิกฺขเว, สามิสํ สุขํฯ